Zwaluwe Bouw is een regionaal betrokken bedrijf in de ontwikkel- en bouwsector. De strategie van Zwaluwe Bouw is “Samen met co-makers innovatieve en creatieve producten en diensten ontwikkelen en zorg dragen voor medewerkers, maatschappij en milieu”. Het is niet voor niets dat dit bedrijf mooi aansluit op het praktijkgericht onderzoek van het Centre of Expertise Brede Welvaart en Nieuw Ondernemerschap. We gaan in gesprek met de oprichter van Zwaluwe Bouw, Cor de Heijde, oud-student Nick van Dordregt en commercieel directeur Eric van Ginneken.
In gesprek met: Zwaluwe Bouw. Met oprichter Cor de Heijde (midden op de foto), Jr. projectcoördinator en oud-student Nick van Dordregt (links op de foto) en Commercieel Directeur Eric van Ginneken (rechts op de foto).
Cor de Heijde komt uit een arbeidersgezin en begon op jonge leeftijd te werken als timmerman. Wat de motivatie was om een eigen bedrijf te beginnen? ‘’Ik had altijd al de droom iets voor mezelf te starten en niet afhankelijk te zijn. ‘Maar dat betekende niet dat je niet hard moest werken,’’ zegt Cor. Cor is vooral trots op alles wat ze samen voor elkaar krijgen met de mensen in de organisatie.
Sociaal duurzaam ondernemen
Cor: ‘’Sociaal duurzaam ondernemen is voor mij nooit een uitdaging geweest, omdat ik er altijd van overtuigd ben geweest dat het zonder sociaal ondernemen nooit een blijvend succes zal zijn. Mensen die hun best doen voor het bedrijf waarvoor ze werken zijn eigenlijk de echte ambassadeurs voor een bedrijf. Zij vormen de ziel van een onderneming en zorgen ervoor dat klanten voor een lange tijd klant blijven door de indruk die zij maken. Het minste wat wij als werkgever daartegenover moeten stellen is zorgen voor een zo optimaal mogelijk werkklimaat en goede sociale voorzieningen van onze werknemers. Dat begint met respect naar anderen, ongeacht opleidingsachtergrond of afkomst. Bij Zwaluwe Bouw laten we iedereen in zijn waarde en nemen we hun inbreng serieus. We proberen de sterkste eigenschappen van onze medewerkers in dienst van het team te stellen waarmee ze opereren. Er ontstaat dan nagenoeg altijd een sfeer van mensen die plezier hebben in hun werk. We willen dat mensen gewaardeerd worden om wie ze zijn. Zelf heb ik altijd de overtuiging gehad er niets sterkers is dan de kracht van teamgeest. ’’
Duurzaamheid betekent voor Zwaluwe Bouw ook investeren in de mensen en de continuïteit van het familiebedrijf, met inmiddels bijna 130 medewerkers. We hebben 130 gezinnen die we bezighouden, maar met onze keten nog veel meer. Misschien wel honderden. En dat is voor ons net zo belangrijk. Het is niet alleen hoe we het met elkaar doen, maar ook met de mensen die voor en met ons werken. En dat is denk ik altijd wel de kern geweest: dat je het nooit alleen doet. Je doet het altijd samen. Het geeft aan dat niemand meer is dan een ander. Dat past ook heel erg bij het familiebedrijf,’’ zegt Cor.
Sustainable x AMX
Nick, de kleinzoon van Cor, is in augustus 2023 afgestudeerd aan de opleiding Bedrijfskunde van Avans Hogeschool. Een maand later was hij fulltime in dienst bij Zwaluwe Bouw. Tijdens zijn studie werkte hij aan het project Sustainable x AMX van het lectoraat Impactvolle Waardeketens. In het project werken studenten aan vraagstukken bij bedrijven en helpen ze met concrete oplossingen om maatschappelijke impact te vergroten. ‘’De opdracht was om een SDG-scan van het bedrijf te maken’’, zegt Nick. SDG staat voor Sustainable Development Goals, doelen die ontwikkeld zijn om aan een beter leefbare, groene en sociale wereld te werken. Nick: ‘’Er zijn zeventien SDG’s, dus we dachten na op welke vier of vijf gaan wij nou impact maken? Vaak zie je dat schoolopdrachten in de kast verdwijnen. Maar omdat wij hier ook echt een intrinsieke motivatie hadden om op dat gebied stappen te maken was dit een mooie kans. We hebben dat uitgevoerd en er zijn vier SDG’s uitgekomen om impact te creëren. Die hebben we vervolgens verder gebracht in de bedrijfsstrategie.”
Duurzaamheidsrapportage
Vanaf 2026 worden bedrijven verplicht om te rapporteren over hun impact op de mens en klimaat. Nick: “Een paar jaar geleden werd er binnen Zwaluwe Bouw door intrinsieke motivatie al nagedacht over het meten en delen wat we doen op gebied van duurzaamheid. Door de opdracht van Avans is de eerste stap gezet en hebben we de focus bepaald. Dat hebben we samen toen uiteindelijk verder uitgerold.’’
Eric begeleidde Nick in het project en vertelt hierover . ‘’Het begint met respect naar elkaar en elkaar de ruimte bieden. Dat is heel waardevol en daardoor kun je met elkaar dingen beter maken. Onze duurzaamheidsrapportages maken we samen. En ook daar heb je elkaar nodig en doe je het niet alleen. Nick heeft meer kennis op bedrijfskunde en ik wat meer vanuit de praktijk. Dat versterkt elkaar.’’
Nick vult aan: ‘’We zijn een productie-gerelateerd bedrijf. Uiteindelijk moeten wij nog steeds spijkers in planken slaan, we zijn bouwers. Maar we merken dat duurzaamheid een steeds meer prominente rol krijgt in onze bedrijfsvoering op de lange termijn. Vanuit de SDG’s in het Sustainable project konden we richting geven aan onze bedrijfsvoering. We wisten toen nog niet dat het verslag uitbrengen van die SDG’s verplicht zou worden vanuit de wetgeving.’’
Eric: ‘’We hebben iedereen in de organisatie meegenomen hierin. We keken welke van die SDG’s past nou het beste bij ons. Gezondheid en welzijn, dat vinden we bijvoorbeeld heel belangrijk. Dat was het al, nog voordat we wisten dat dat een van de SDG’s was.’’
Kwaliteitsonderwijs
‘’Het kwaliteitsonderwijs is ook een van onze SDG’s. Zelf staan we ook een aantal keer voor de klas op het hbo. We hebben heel veel leerrijke timmermannen, we zijn een erkend leerbedrijf. Ook het geven van goede begeleiding aan stagiaires die hier zijn vinden we belangrijk. Ik ben hier ooit als stagiair op mijn zestiende binnengelopen. De begeleiding die ik toen kreeg, dat vond ik heel waardevol. En dat willen we hier de huidige studenten ook bieden. En daar moeten we ons best voor doen,‘’ zegt Eric.
‘’Momenteel worden er meer stagiaires aangeboden dan dat we plekken kunnen bieden. En als we iemand niet de juiste begeleiding kunnen bieden, dan beginnen we er niet aan. We willen niet dat de student uit de bouw stapt omdat er geen goede begeleiding werd geboden. Daarom we zijn ook weer een soort van initiatief gestart met bedrijven in de regio, om alle studenten die er zijn, in ieder geval een plek te kunnen bieden. We vonden een klein clubje van zes collega bouwers, die een idee hadden en zijn daarmee Bouwteam Breda gestart. En inmiddels zijn we met 46 bedrijven. Dat zijn bouwers, ontwerpers, constructeurs, gemeentes en opdrachtgevers die allemaal zeggen: ‘’Die bouwkunde studenten, die gaan we echt een plek kunnen bieden.
We bieden naast stageplekken ook gastlessen, begeleiding tijdens stages, kennis sessies, workshops en sollicitatietrainingen. We willen voorkomen dat ze uitstromen. Uiteindelijk hebben we die jonge professionals nodig.’’
Samen beslissingen maken
Ook beslissingen over de SDG’s worden samen gemaakt. Eric: ‘’We doen dit met het managementteam, maar ook met de mensen buiten onze organisatie. Hun inbreng vinden we net zo belangrijk. Het was onbekend, de SDG’s. Dus we proberen het dan visueel te maken, want tekst maakt het nog wel stoffig. Tegenwoordig zien we heel veel teksten voorbijkomen. Dan werkt een plaatje vaak wel beter. En je benadert de mensen. Je rijdt naar zo’n bouwplaats en laat zien waar we als bedrijf mee bezig zijn. We vragen de mensen, hoe kijk jij daarnaar? Wij proberen ook altijd een groot gedeelte mee te laten denken. Die terugkoppeling vinden we heel belangrijk. Daarbij kun je wel iets van boven laten besluiten, maar uiteindelijk moet een grote groep het ook uitvoeren.’’
Nu is er natuurlijk een rapportageverplichting, maar eigenlijk deden we al veel. We ontwikkelen ook woningen. We pakken dat integraal aan, dus niet alleen maar kijken naar het gebouw, maar ook naar de omgeving. Hoeveel starters kunnen er terecht? Of hoeveel senioren? We kijken ook naar de natuur: hoeveel biodiversiteit past er in of moeten we klimaatadaptief ontwerpen? Of wensen we vanuit leefbaarheid een speeltuin aan te leggen? Daar worden allemaal afspraken over gemaakt. En die afspraken worden nooit door een bestuurder alleen gemaakt. We doen het vooral met elkaar en daar betrekken we eigenlijk iedereen wel bij.‘’
Ondernemen vroeger vs. nu
Omdat Zwaluwe bouw opgericht is in 1981 waren we benieuwd of er veel veranderd is. Cor blikt terug op de tijd dertig jaar geleden: ‘’Ja de technologie. Tegenwoordig kun je mensen zo bereiken en oproepen wanneer dat nodig is. Iedereen heeft een mobieltje. Wij hadden een telefoon op werk, de nummers kende ik uit mijn hoofd. Probeer dat nu maar eens te doen” zegt Cor lachend. ‘’En vroeger hadden we geen internet. Alles gaat nu sneller en harder. Het werk moest vroeger dus beter voorbereid worden dan nu nodig is. Het werk was ook veel zwaarder, je had meer mensen op een project nodig.”
Hoe de mannen van Zwaluwe Bouw ondernemen in de huidige maatschappij zien? Cor: ‘’Tegenwoordig zijn er meer kansen, mensen zijn vaak beter opgeleid. Als je verder wil studeren dan kan het vaak makkelijker dan vroeger’’ zegt Cor.
Eric: “Ja, maar ondernemen leer je niet altijd op school. Als je kijkt naar de grootste start-ups en bedrijven, dan zijn er vaak gewoon mensen die het initiatief hebben om iets te starten en die stap ook durven te maken, ze durven die stap te zetten, net als Cor die 43 jaar geleden zette.”
Nick vult aan “Het mooiste is, denk ik, dat de bedrijven die het verst schoppen impact willen maken op de maatschappij of het milieu. Ze zijn niet alleen maar gefocust op geld.“
Waar ze bij Zwaluwe bouw het meest trots op zijn? Nick: ‘’Wij ontwikkelen niet alleen gebouwen, maar wij ontwikkelen ook mensen.’’ Cor: “Ja, en dat doe je met elkaar. En daar ben ik hartstikke trots op.”
Wat adviseer je jongere ondernemers die ook streven naar een bedrijfsmodel met meer dan alleen financiële winst?
Cor: ‘’Kijk niet alleen naar geld. Verzamel de juiste mensen om je heen. Het moet goed voelen. Geef iedereen een kans, ook mensen die minder kwaliteiten hebben en misschien niet meer heel hard kunnen werken.‘’
En de studenten? Nick: ‘’Ik denk dat je heel ver kunt komen als je je schoolopdracht niet alleen ziet als een opdracht, maar echt iets waar je impact mee kunt maken. Het is een kans om samen met het bedrijf iets moois te realiseren.’’