In de afgelopen anderhalf jaar hebben we samengewerkt met 5 partners in de landbouw, productie en detailhandel aan het project ‘Collectieve Waardeketen van Lokaal Linnen’. Het doel is om capaciteit op te bouwen voor de teelt van vlas en de productie van linnen in Nederland, waarbij elke fase in de keten waarde toevoegt
De huidige mondiale textielindustrie is lineair en niet-duurzaam; de textielindustrie wordt gedomineerd door synthetische vezels. Het systeem is opgebouwd rond een financiële kijk op waarde, wat resulteert in een anoniem systeem en internationaal gefragmenteerde toeleveringsketens. Deze ketens hebben de verbinding met elkaar en met de bodem verloren.
In het project de ‘Collectieve waardeketen van Lokaal Linnen’ onderzoeken we samenwerkingen gebaseerd op een gedeelde visie op sociale en ecologische waarden als middel om verbindingen te herstellen en relaties op te bouwen, zodat mensen verantwoordelijkheid nemen voor hun acties. Dit doen we met partners Enschede Textielstad, Auping, New Tailor en Joline Jolink, onder leiding van The Linen Project (CrafsCouncil Nederland). Ook was er veel afstemming met Van de Bilt Zaden en Vlas en Landgoed Kraaijveld.
The Linen Project werkt aan het heractiveren van de economische levensvatbaarheid van kleinschalige lokale vlasteelt en linnenproductie in Nederland, door te leren door te doen.
Resultaten
Samenwerking wordt erkend als een essentiële vaardigheid voor het werken aan een relationeel netwerk voor lokaal linnen.
Omdat een groot deel van de Nederlandse linnenexport naar China gaat, is er sprake van een kennisdaling. Het vraagt van partners dat ze elkaar leren kennen buiten de financiële transacties om, zodat er mogelijkheden voor samenwerking kunnen ontstaan.
Dit vraagt om nieuwe samenwerkingsmodellen, aangezien organisaties moeten ‘heroverwegen’ hoe ze hun bedrijfsvoering organiseren. De focus ligt op samenwerkingsmodellen die de waarde van het materiaal centraal stellen, gevolgd door een collectief begrip van samenwerkingsmogelijkheden.
We gebruikten de vier bouwstenen van ons stappenplan voor de ontwikkeling van Collaboratieve Bedrijfsmodellen en hebben hier 4 relationele aspecten voor samenwerking gebaseerd op shared stewardship principes aan toegevoegd: dromen – voelen – begrijpen – opkomen.
Visie De partners delen de visie om met lokaal linnen te werken en het verhaal van het Nederlandse vlas en het maakproces te vertellen. De partners verschillen in de manier waarop ze dit verhaal willen vertellen en in wie ze bij het maakproces willen betrekken. Voor het consortium gaat een lokaal linnensysteem verder dan alleen Nederland. Hoewel het vlas in Nederland wordt verbouwd, zijn de partners het erover eens dat West-Europa binnen de scope valt voor de lokale productie van linnen textiel. Het spinnen gebeurt in dit geval in Frankrijk.
Gezamenlijk leren Gezamenlijk leren, betekent het begrijpen van alle stappen in het maakproces. Dit stelt hen in staat om te leren hoe ze zich kunnen verhouden tot elke processtap en samenwerkingsmogelijkheden te herkennen. Door dit te doen, leren ontwerpers en producenten over hun eigen rol in het netwerk.
Netwerkdynamiek Netwerkdynamiek gaat over het in dialoog gaan om verder te kijken dan conventionele manieren van samenwerken. Georganiseerde veldexcursies, bijeenkomsten en dialogen zijn nodig om organisaties te laten ‘heroverwegen’ hoe ze hun bedrijfsvoering organiseren. Samen onderzoeken de partners nieuwe, onconventionele manieren van werken en het nemen van verantwoordelijkheid voor andere onderdelen dan alleen hun eigen aandeel. Hoe kunnen risico’s of investeringen van anderen, zoals risico’s van boeren, worden gedeeld? Het openen van het gesprek over wie waar verantwoordelijkheid neemt, draagt bij aan collectiviteit.
Businessmodel Binnen hun bestaande werkwijzen verkennen de partners hoe ze verbindingen met materialen en sociale verbindingen kunnen opbouwen en versterken. Binnen hun werkwijzen zijn ruimte en tijd nodig om zich met het materiaal en de mensen bezig te houden om kansen te creëren voor nieuwe verbindingen op basis van gedeelde waarden. Dit is een doorlopend proces, waarbij een educatief element bijdraagt aan een groeiend bewustzijn en waardering voor elkaars werk. Dit opent mogelijkheden voor (verdere) samenwerking.
Partners
Enschede Textielstad
Auping
New Tailor
Joline Jolink
The Linen Project